هفت طبقه انسانیت

هفت طبقه انسانیت

آدمی جز دل خویشتن نیست و ھمه حالات و اعمال و مقامات بشری برخاسته از دل اوست و درجات دل.

و دل آدمی ھفت وادی یا طبقه و بطن دارد که بواسطه معرفت نفس قابل کشف و فتح است. و کل عالم

ھستی نمایش ھفت طبقه دل انسان است : جھان مادون جمادی، جھان جمادی، جھان نباتی، جھان

حیوانی ، جھان شیطانی، جھان ملکوت و جھان الھی. و لذا ھفت درجه از دل و انسان وجود دارد : انسان

مادون جمادی، انسان جمادی، انسان نباتی، انسان حیوانی، انسان شیطانی ، انسان ملکوتی و انسان

الھی . ھمه این مقامات در آن واحد در ھر بشری حضور دارد ولی ھر بشری در آن واحد و درھر مرحله از

زندگی و تکامل خود مقیم در یکی از این مقامات وجود است . انسانھائی که دلشان از سنگ ھم سخت

تر است . انسانھائی که چون سنگ ھستند . انسانھائی که چون گیاھانند. انسانھائی که حیوان صفت

ھستند. انسانھائی که در جھان شیاطین زندگی می کنند و در تسخیر شیاطین ھستند . انسانھای

ملکوتی و انسان الھی که ھمنشین با خداست . و انسانی که ھمنشین با خداست و خلیفه خداست

سائر جھانھا را زیر پای خود و تحت سلطه و نظر خود دارد و این عرش دل است. ھمه این نوع و درجات

انسانی در قرآن مذکور است. البته ھر یک از این مقامات در بطن خود دارای درجات فرعی است و

ھمچنین مراحل انتقالی از مقامی به مقامی دگر وجود دارد. در بطن ھر یک از این طبقات می توان به

یاری معرفت و جھاد دینی رشد و نمو نمود ولی برای جھش از طبقه ای به طبقه ای دگر جز به یاری یک

پیر طریقت ممکن نیست. بدینگونه مراتب معرفت نفس و معراج نفسانی مترادف با مراتب جھان بینی و

جھان شناسی است.

از کتاب " دایره المعارف عرفانی " استاد علی اکبر خانجانی جلد دوم ص 238