لذت ذلّت(فلسفه مازوخیزم)

 

لذت ذلّت(فلسفه مازوخیزم)

چه بسا شاھد زندگیھای بغایت ذلت باری ھستیم که مدتھا ادامه دارد و صاحبش برای رھائی از اینھمه

ذلّت کمترین تلاشی ھم نمی کند و حتی دست کسانی را که می خواھند یاریش دھند رد می کند. و این

جای بس حیرت و عبرت است . این ھمان مرضی است که مازوخیزم یا خود – آزاری نامیده شده است

ولی اگر به راز باطن این مرض آگاه شویم آنگاه نه تنھا آنرا مرض نمی خوانیم بلکه شفای مرض می

خوانیم که تکبّری بس ستمگرانه بوده است و اینک در حال علاج است و این علاج را صاحبش درک

و احساس می کند و لذا از ان لذت می برد و این ھمان لذت ذلت است. « آیا حیرت نمی کنی از اینکه

کافران چه صبورانه بر آتش دوزخند» . قرآن – نام دیگر این واقعه ھمان عدالت وجودی در بشر است .

ھیچکس به زور در دوزخ افکنده نمی شود. و این نیز راز دیگری از وجود انسان است.

ھیچکس به اندازه خود انسان متکّبر از کبرش در عذاب نیست و لذا ابتلای به دوزخ و ذلت نوعی رھائی از

عذاب درون است. درک حق دوزخ و عذاب بمراتب پیچیده تر و عمیق تر از حق بھشت است . بھشت

تجلی نیاز ذاتی انسان است و امری توحیدی و فھمش آسان است ولی دوزخ حاصل جدال است و لذا

فھمش مستلزم معرفت جدالی(دیالکتیکی) می باشد که ھمان درک وحدت اضداد است که این نیز بیان

دیگری از توحید در دوزخ است ، توحید کفر!

از کتاب " دایره المعارف عرفانی " استاد علی اکبر خانجانی جلد سوم ص 133